Zo’n 700.000 huurders van sociale huurwoningen dreigen er op achteruit te gaan door het voorstel van het kabinet om de huurtoeslag te vereenvoudigen. Aedes reageert bezorgd op dit onderdeel van minister Hugo de Jonges programma voor betaalbaar wonen. Maar ook andere voorstellen om huren in de sociale huursector betaalbaar te houden, kunnen volgens Aedes slecht uitpakken voor huurders en kwetsbare buurten.
Aedes maakt zich vooral zorgen over de vereenvoudiging van de huurtoeslag. Die is nu afhankelijk van de precieze huurprijs van de woning. Het kabinet wil dat vanaf 2024 over een periode van vijf jaar veranderen: de huurtoeslag wordt dan afgeleid van vaste bedragen (normhuren). Afhankelijk van het inkomen betalen mensen een eigen bijdrage, die dan van dit genormeerde bedrag wordt afgetrokken. Wat overblijft is de te ontvangen huurtoeslag. Aedes verwacht dat zo’n 700.000 bewoners van sociale huurwoningen er dan fors op achteruitgaan. En voor mensen met een laag inkomen zullen nóg minder woningen betaalbaar zijn.
Volgens Aedes is het huidige huurtoeslagsysteem effectief en werkt het goed. "De uitvoering kan zeker verbeterd worden, onder meer als corporaties een deel van uitvoering op zich nemen. Maar de huurtoeslag dreigt in de toeslagendiscussie het kind te worden dat met het badwater wordt weggespoeld”, aldus de koepelorganisatie van de corporatiesector. Wat Aedes betreft moet de huurtoeslag het instrument blijven waarmee de rijksoverheid haar verantwoordelijkheid neemt voor betaalbaar wonen.
Huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum hebben de meeste moeite de eindjes aan elkaar te knopen. Minister De Jonge stelt voor hen te ontlasten door de grens voor het zogeheten ‘passend toewijzen’ te verlagen. “Onderzoek naar betaalrisico’s laat echter zien dat die veel vaker worden veroorzaakt door een te laag inkomen dan door een hoge huur. Inkomensmaatregelen zijn veel effectiever dan huurverlaging, het effect daarvan wordt vaak voor 2/3 deel weer teniet gedaan door lagere huurtoeslag. Het is effectiever om de eigen bijdrage aan de huurtoeslag te verlagen.”
Door huurders met een laag inkomen voortaan alleen nog maar in aanmerking te laten komen voor de allergoedkoopste woningen, ligt volgens Aedes toenemende segregatie op de loer. Het is bovendien heel lastig voor corporaties om voor een huur van bijvoorbeeld 500 euro een woning voor een gezin met twee kinderen te bouwen en exploiteren. En huurwoningen voor een prijs verhuren die veel lager is dan bij de kwaliteit van de woning past, is fnuikend voor de doorstroming.