Overslaan en naar de inhoud gaan
Top
Eerste ervaringen met loten om een woning
"Joepie, een woning"

Niet iedereen hoeft lang op een woning te wachten. Een deel van de sociale huurwoningen in de Stadsregio wordt sinds half april verloot. Uit de eerste ervaringen blijkt dat niet alleen ‘spoedzoekers’ een kansje wagen.

Een half jaar loten. De feiten
Er gelden nieuwe regels voor de woonruimteverdeling in de Stadsregio. Sinds dit voorjaar mag maximaal 20 procent van de vrijkomende woningen via loting worden toegewezen. Het streven is uiteindelijk op zo’n 15 procent uit te komen. Zover is het nog lang niet. In het eerste halfjaar is 8,1 procent van de woningen via loting toegewezen, waarvan 21 procent aan doorstromers.  Parteon, Rochdale en Ymere zijn koplopers. Deze corporaties hadden ieder eind september ruim zestig woningen door middel van loting toegewezen. Ook lootwoningen worden aangeboden via WoningNet.

“Een schot in de roos”, zo noemt Rhea Scheeper de woning die zij met haar jonge gezin in Wormerveer heeft gekregen. “Wij woonden tijdelijk in bij mijn schoonmoeder maar toen we een kleintje kregen, konden we daar niet blijven. Door mee te loten, konden we dit huis krijgen.” Met vier slaapkamers en de markt van Wormerveer om de hoek, is Scheeper helemaal tevreden.
“Wij hadden maar vier jaar wachttijd. Als we op een woning reageerden waren we vaak nummer zeventig. Nu kregen we in één keer een huis dat voor ons perfect is.”

Sinds dit jaar kun je net als Rhea Scheeper geluk hebben bij het zoeken van een sociale huurwoning. De gemeenten in de Stadsregio Amsterdam hebben namelijk afgesproken 15 procent van het aanbod aan sociale huurwoningen te verloten. Sinds april stellen woningcorporaties daarvoor woningen beschikbaar.
Scheeper huurt de woning van het Zaanse Parteon, dat in het afgelopen halfjaar de meeste woningen verlootte.
Volgens Cisca Bakker van Parteon biedt loten extra kansen voor mensen die in een lastige situatie zitten: “Voor hen die snel een woning nodig hebben en daar moeite voor doen, is dit een uitkomst.”
Maar niet alleen bij dergelijke ‘spoedzoekers’ blijkt loten aantrekkelijk. Bakker: “Wij hadden verwacht dat mensen die op een lootwoning reageren minder zouden weigeren, maar dat valt vooralsnog tegen. In plaats van minder werk levert het ons juist extra belasting op.”

Woningzoekenden gebruiken de lotingsmodule in WoningNet kortom als een extra kansje. En als ze ingeloot worden, kijken ze net zo kritisch naar het aanbod als ze anders zouden doen. En dat kan. Elke woningzoekende kan wekelijks regulier inschrijven op twee woningen én met twee lotingen meedoen.

Parteon gaat ondanks de vele weigeringen gewoon door met het verloten van maximaal 20 procent van de vrijkomende woningen. “In het eerste halfjaar hebben wij aan de gestelde doelstelling voldaan. Dat komt doordat bij ons relatief veel woningen zijn vrijgekomen en wij een uitgebreid en gedifferentieerd aanbod hebben.” Parteon verloot overigens in principe geen grote woningen (met meer dan drie kamers). De woning van Rhea Scheeper was een uitzondering.

Niet enthousiast

Niet alle corporaties zijn overtuigd van het loten. De Alliantie heeft nog steeds geen standpunt ingenomen, al verwacht een woordvoerder dat men op beperkte schaal wel gaat meedoen. Stadgenoot ziet van deelname af: “Loten is met name interessant om de slaagkans voor een jonge stedeling met weinig wachttijd te vergroten. Maar we doen al zo veel op dat gebied, zoals via studenten- en jongerencontracten. Als we hier ook aan meedoen, blijven er nauwelijks nog woningen uit deze categorie over om regulier te verhuren.”
Ymere heeft al langer ervaring met loten. Vijf jaar geleden begon de corporatie met De Woonversnelling. Jeroen Frissen, directeur Strategie en Beleid: “Wij zetten daarbij loten in om de doorstroming te bevorderen. Als een huurder doorstroomt naar een nieuwe woning, komt de achtergelaten woning weer beschikbaar voor een starter.” Dan zijn dus twee huishoudens geholpen. Ymere doet overigens ook mee aan het nieuwe lotingssysteem voor alle woningzoekenden. Want, stelt Frissen: “Men vindt het prettig om keuze te hebben.”

 

UPDATE 25 november:

Resultaten na zes maanden

In de eerste zes maanden zijn 421 woningen via loting aangeboden: 100 aan doorstromers en 321 voor iedereen. Gemiddeld wordt er 667 woningzoekenden gereageerd op elke lootwoning, met uitschieters tot 3000. In tegenstelling tot de eerste ervaringen bij Parteon blijkt dat woningen wel veel eerder worden geaccepteerd dan de regulier aangeboden woningen. Het gemiddelde aanbiedingsresultaat was 2,5 in plaats van 8,1. Dat wil zeggen dat gemiddeld de tweede of derde kandidaat de woning accepteert in plaats van de achtste. Het gemiddelde aantal reacties is veel hoger (575 ipv 152) en de gemiddelde wachttijd van de woningzoekenden is duidelijk lager: bij starters 3,8 jaar in plaats van 8,2 jaar, bij doorstromers 4,4  in plaats van 17,2 jaar. Bij lotingwoningen voor iedereen zijn er negen aan doorstromers en 138 aan starters toegewezen.

Joost Zonneveld
Thema