De operatie kadeherstel heeft ook grote consequenties voor Amsterdamse woonbootbewoners. Honderden woonboten moeten tijdelijk verkassen. Die worden op wissellocaties niet per se liefdevol ontvangen door walbewoners. Op veel plekken klinkt verzet tegen de tijdelijke ligplaatsen.
Vanaf 2023 moeten in stadsdeel West 36 woonboten verhuizen naar een tijdelijke ligplaats in de buurt. Het gaat met name om woonboten op de Da Costakade, waar de kademuren zo slecht zijn dat ze volledig worden vernieuwd. De werkzaamheden zullen naar verwachting vier tot vijf jaar duren.
Woonbootbewoners aldaar reageren gelaten: “Wat moet, dat moet”. Inmiddels hebben zij een keuze kunnen maken uit diverse wissellocaties, waaronder de Geuzenkade. Deze plek blijkt populair, maar de kadebewoners zijn een petitie gestart tegen de komst van vijf tijdelijke ligplaatsen voor hun deur.
Woonbootbewoner Peter woont sinds vijf jaar aan de Da Costakade: “Het is hier heerlijk rustig. Dat ik tijdelijk naar een andere plek moet, is jammer maar ook wel een spannend avontuur. Een vreemd idee om met je hele huis te worden verplaatst, maar het moet nu eenmaal gebeuren. Mijn enige voorwaarde is dat de tijdelijke ligplaats in deze buurt is en dat ik weer terug kan naar mijn eigen stek. We worden goed geïnformeerd door de gemeente en heb er wel vertrouwen in dat het allemaal goed komt.”
Verzet walbewoners
Vanessa woont sinds 2006 aan de andere kant van de gracht. Ook zij begrijpt dat de werkzaamheden plaats moeten vinden. Ze moet er niet aan denken dat haar kademuur opeens instort. “Er is wel veel onzekerheid over de verhuizing en ik hoop dat de gemeente de zaken goed regelt. Ik zou graag tijdelijk naar de Geuzenkade verhuizen, maar nu de walbewoners bezwaar maken ben ik bang voor eindeloze procedures.”
Het is overigens sowieso de vraag of haar boot wel verplaatst kan worden. “Hij is te hoog en te breed. De woonark is hier afgebouwd, maar kan nu niet meer onder de brug door. Waarschijnlijk ook niet met een zinkdok. Dan moet de boot misschien tijdens de werkzaamheden in deze gracht blijven liggen en steeds verschoven worden. Ook niet ideaal gezien de overlast die de werkzaamheden veroorzaken. De onzekerheid is nogal stressvol.”
 Woonbootbewoner Peter woont sinds vijf jaar aan de Da Costakade: “Het is hier heerlijk rustig. Dat ik tijdelijk naar een andere plek moet, is jammer maar ook wel een spannend avontuur. Mijn enige voorwaarde is dat de tijdelijke ligplaats in deze buurt is en dat ik weer terug kan naar mijn eigen stek. | |
De Geuzenkade is een van de plekken in West waar de gemeente tijdelijke ligplaatsen wil realiseren. Dit tot ongenoegen van walbewoners die een petitie opstelden die inmiddels bijna vijfhonderd keer is ondertekend. Volgens de kadebewoners zorgt de komst van de woonboten voor ernstige verstoring van ‘deze unieke buurt’ door onder meer verlies van uitzicht en angst voor bomenkap. De bewoners vrezen bovendien voor waardedaling van hun woning.
‘Voor vijf jaar’
Ook op andere plekken waar stadsdeel West wissellocaties wil aanleggen, wordt bezwaar gemaakt tegen de tijdelijke komst van woonboten, zoals op de Bilderdijkkade. Stadsdeelbestuurder Carolien de Heer begrijpt de zorgen: “We hebben al veel gesprekken gevoerd tijdens voorlichtingsbijeenkomsten waar meer dan honderd mensen aan deelnamen. Veel walbewoners zijn bang dat die plekken een permanente status krijgen. Er worden echter alleen tijdelijke vergunningen verstrekt voor de periode van de werkzaamheden. Een woonboot ligt gemiddeld een jaar op een wissellocatie. Deze maakt vervolgens weer plaats voor een volgende woonboot. We rekenen erop dat we de wissellocaties ongeveer vijf jaar nodig hebben. Daarna wordt alles weer keurig in oude staat teruggebracht. Er worden zeker geen bomen gekapt en ook het aanleggen van nutsvoorzieningen zal op een zorgvuldige manier plaatsvinden.”
Het stadsdeel heeft het verzet van walbewoners ingecalculeerd en De Heer verwacht dat bezwaarschriften tegen het afgeven van noodzakelijke omgevingsvergunningen. “Maar we vertrouwen erop dat het project stand houdt. We hebben voor deze plekken gekozen, omdat die in een straal van anderhalve kilometer liggen van de huidige ligplaatsen. Het is al een hele uitdaging voor de woonbootbewoners om van hun plek te moeten en we komen de bewoners tegemoet door de tijdelijke ligplaatsen zoveel mogelijk in hun eigen buurt te realiseren. Bovendien is niet iedere gracht geschikt, want je moet ook rekening houden met de doorvaart.” Het stadsdeel heeft de bewoners wel beloofd de woonboten goed te spreiden over de wissellocaties.
Operatie zonder precedent
Het herstel van de kademuren gaat wel twintig jaar duren. De gemeente sleutelt momenteel aan een nieuw protocol voor het tijdelijk verplaatsen van de honderden woonboten die het treft. Volgens gemeentewoordvoerder Marten Grupstra vormt dat protocol straks de basis, maar zal de uitvoering per locatie steeds op onderdelen verschillen. “Elke plek heeft zijn eigen uitdaging. Uiteindelijk wordt met iedere woonbootbewoner afzonderlijk een verplaatsingsovereenkomst afgesloten.”
Volgens Grupstra wordt het een hele opgave om voldoende tijdelijke ligplaatsen te vinden. “Woonbootbewoners willen - heel begrijpelijk - in de buurt van hun eigen ligplaats blijven, maar de lege plekken in de stad liggen niet voor het oprapen. Daarom kijken we ook naar innovatieve oplossingen waarbij woonboten in hun eigen rak kunnen blijven terwijl er aan de kademuren wordt gewerkt. We zijn met verschillende partijen in gesprek hoe we die grote operatie het beste vorm kunnen geven. Er is wel ervaring met individuele verplaatsingen maar er is geen precedent wat betreft het verplaatsen van woonboten op deze schaal.”