Een jaar geleden kon de Amsterdamse corporatiesector een keerpunt melden: een toename van de sociale voorraad na vele jaren van afname. Die ontwikkeling zet door in 2022. Vorig jaar kwamen er netto 890 sociale en 830 middeldure huurwoningen bij. En ook veel meer woningzoekenden kregen een sociale huurwoning.
De jaarberichten van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC) maken ons steevast bewust van de immense druk op de sociale huurmarkt in de hoofdstad. In de stortvloed van cijfers valt bijvoorbeeld het aantal woningzoekenden op dat reageert een vrijkomende woning: gemiddeld 543! Vervolgens wordt die woning overigens pas door de tiende uitgenodigde geaccepteerd.
Maar er is ook positief nieuws. Het aantal betaalbare corporatiewoningen - sociaal en middelduur - neemt toe en veel meer woningzoekenden vinden een sociale huurwoning. In 2019 waren er 7.485 nieuwe verhuringen van sociale huurwoningen, in 2021 8.000 en vorig jaar 9.578. Wel zijn via WoningNet slechts 22 geadverteerde woningen zonder voorrangslabels of urgentie verhuurd.
De samenwerkingsafspraken 2020-2023 moesten tot een trendbreuk leiden: van krimp naar groei van de sociale voorraad; door meer nieuwbouw en minder verkoop. 2021 was het kantelpunt, met een marginale plus. De groei van de sociale voorraad zet dit jaar door met een netto toename van 890 woningen.
Nog altijd te weinig: het streven was om in de periode 2020-2023 per saldo 3.000 sociale huurwoningen toe te voegen. De balans na drie van de vier jaar: toename met 1.485 woningen. Het is kortom twijfelachtig of dit jaar die 3.000 wordt gehaald. Al namen de corporaties in 2022 maar liefst 3.800 woningen in aanbouw, waarvan 2.505 permanente sociale huurwoningen.
De doelstelling om in 2020-2023 ook 1.100 middeldure huurwoningen toe te voegen is overigens al na drie jaar gehaald: de teller staat op 1.962.
Sloop en verkoop
Er worden ook sociale huurwoningen gesloopt, geliberaliseerd en verkocht. De corporaties brengen hun verkoop steeds verder terug, maar verkochten vorig jaar nog altijd 558 huurwoningen. Het aantal sloopwoningen, veelal om ruimte te maken voor nieuwe woningen, schommelt per jaar en lag in 2022 op 304. Corporaties verplaatsen hun woningen soms van de sociale huur naar de vrije sector of andersom. Per saldo zijn 217 sociale huurwoningen in 2022 naar de vrije sector verschoven. Corporaties verhuren deze woningen meestal middelduur aan huishoudens met een middeninkomen. Mede daardoor nam het aantal middeldure huurwoningen vorig jaar toe met 830 woningen.
Ondanks de oplopende energieprijzen werden in 2022 wederom minder woningen ontruimd vanwege huurschulden:slechts 32. Met de bestrijding van woonfraude zijn 586 woningen leeggemaakt. De corporaties hebben vorig jaar 1.108 woningen van het gas af geholpen; verduurzaming en renovatie hebben geleid tot in totaal 9.558 labelstappen. Download voor veel meer corporatiecijfers het Jaarbericht 2022 van de site van de AFWC.
Enkele cijfers:
Nieuwbouw corporatiewoningen trekt aan
De nieuwbouwproductie van de Amsterdamse woningcorporaties trekt aan. In 2022 werden 2.201 woningen opgeleverd en 3.800 in aanbouw genomen. Bij de startbouw zaten 2.505 sociale huurwoningen (incl. studentenwoningen) tegen 1.449 in 2021. Ymere nam opvallend veel woningen in aanbouw (659). Corporaties bouwen vooral in Nieuw-West en Noord.
Verkoop neemt af
De verkoop van corporatiewoningen leidt steevast tot heftige discussies. In deze grafiek is te zien dat de verkoop enorm is afgenomen, maar nog lang niet nul is. Volgens de corporaties blijft verkoop nodig om voldoende geld voor renovatie, verduurzaming en nieuwbouw te genereren. En om menging van inkomens in wijken te bevorderen.
Meer woningzoekenden krijgen een woning
Het aantal verhuringen in Amsterdam via WoningNet is flink toegenomen. Vorig jaar kregen 8.482 woningzoekenden aldus een woning; dat is ruim 1.000 meer dan het jaar ervoor en ruim 2.000 meer dan in 2019. In de onderstaande tabel een overzicht van alle nieuwe verhuringen door woningcorporaties.
Slechts 10 procent van sociale voorraad in hoogste huursegment
Financieel rondkomen is een groot probleem voor veel Amsterdammers. De gemiddelde kale huurprijs van een corporatiewoning was per 1 januari 2023 570 euro. 69 procent van de woningen wordt verhuurd in de twee laagste huursegmenten (< 647 euro). Corporaties verhuren 7 procent van hun woningen in de vrije sector, waarvan 2 procent in het dure segment. Dan zijn 3.310 woningen.
| OVERZICHT VERHURINGEN | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
| Sociale huur via WoningNet | 6.521 | 6.667 | 7.345 | 8.482 |
| Sociale huur overig | 964 | 948 | 692 | 1.096 |
| Zelfstandige studentenwoningen | 1.924 | 2.462 | 2.635 | 2.807 |
| Onzelfstandige studentenwoningen | 540 | 1.664 | 1.533 | 1.437 |
| Vrijesectorhuur | 1.326 | 1.372 | 1.598 | 1.504 |
| Tijdelijke verhuur | 573 | 180 | 212 | 464 |
| Gebruiksovereenkomsten | 506 | 622 | 521 | 446 |
| Kortdurende verhuur aan buitenlandse studenten | 5.890 | 6.128 | 5.538 | 5.843 |
| Totaal aantal verhuringen | 18.244 | 20.043 | 20.074 | 22.079 |