Midden in de Kolenkitbuurt staat The New Kit, een architectonisch hoogstandje van zeventien verdiepingen, dat schever staat dan de toren van Pisa. Het ontwerp van architect Henk Duijzer (HM Architecten) bevat 58 appartementen met raampartijen van vloer tot plafond.
In Amsterdam worden dit jaar naar schatting iets meer dan tweeduizend nieuwe woningen in aanbouw genomen. Zo verwacht het Ontwikkelingsbedrijf van de gemeente Amsterdam (OGA). In de eerste drie kwartalen van 2010 is al van 1309 woningen de bouw gestart. Het afgelopen kwartaal werd begonnen met de bouw van 251 woningen op IJburg en in het Oostelijk Havengebied.
In Noord en Oost, de stadsdelen die het meest zijn getroffen door de uitkomsten van de ‘eerste projectenschouw’ van wethouder Van Poelgeest, likt men de wonden. Wat vinden betrokken corporaties en stadsdelen eigenlijk van de gemaakte keuzes? En hoe moet het nu verder met de ontwikkeling van de stad? NUL20 legt zijn oor te luister in deze stadsdelen.
Woningcorporatie Far West staakt in de loop van volgend jaar haar activiteiten. Omdat de koopmarkt in West nagenoeg is ingestort, is het financieel fundament onder de ontwikkelende corporatie weggevallen. De oorspronkelijke oprichters, De Key, Stadgenoot en Rochdale, nemen alle lopende verplichtingen over.
Kopers van energiezuinige nieuwbouwwoningen moeten meer hypotheekruimte krijgen. Dit stelt de NVB Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers. Zo worden huizenkopers beloond die investeren in energiezuinigheid én daarmee in de toekomstwaarde van hun huis. Daarbij draagt het bij aan een verantwoorde kredietverlening. Nieuwe woningen bieden immers fikse besparingen op de energierekening en kopers kunnen daardoor een hogere hypotheek betalen.
De aanleg van de grootste Amsterdamse uitbreidingswijk, IJburg 2, is onzeker geworden. Eind van dit jaar wordt besloten of nog een start wordt gemaakt met een beperkt eiland van zo'n 45 ha, een vijfde van het totale IJburg 2. Maar de financiën daarvoor zijn vooralsnog niet gevonden.
Betaalbare woningen voor middeninkomens vind je in Amsterdam vooral in de stedelijke vernieuwinggebieden. Het afgelopen decennium zijn veel middeninkomens neergestreken in een koopwoning in Zuidoost en Nieuw West.
Tijdens de grote Amsterdamse Housewarming in de Theaterfabriek in Amsterdam op 9 oktober start onder andere de verkoop van het nieuwbouwproject Bart en Domela. Dit project is voor Rochdale de laatste fase van het compleet vernieuwde Zuidwestkwadrant in Amsterdam Osdorp. Met deze verkoop wordt de vernieuwing van deze woonwijk afgerond.
De voorraad onverkochte nieuwbouwwoningen neemt toe. Eind 2009 stonden 1259 nieuwbouwwoningen te koop, vooral in de Westelijke Tuinsteden en Zuidoost. Het merendeel hiervan stamt uit 2008. Eind van dat jaar stonden er 1085 nieuwbouwwoningen te koop. De afzet van nieuwbouw is in 2009 verder afgenomen: 47 procent van de productie werd verkocht of verhuurd. Dit lag in 2006 en 2007 op ongeveer 80 procent en in 2008 op 59 procent.
Ymere heeft met de bewoners de oplevering gevierd van gebouw Gelria in de wijk Overhoeks. Het is het eerste gebouw met sociale huurwoningen, 56 in getal, op het voormalige Shell-terrein. Het complex is ontworpen door architect Guus Baneke. Baneke en Van der Hoeven Architekten verzorgde ook het ontwerp van het luxe appartementengebouw Oranje.
Corporaties worden rechtstreeks aanbestedingsplichtig voor de bouw van maatschappelijk vastgoed en de daarvoor te treffen infrastructurele voorzieningen. Werken met een waarde hoger dan 4,8 miljoen euro moeten Europees worden aanbesteed. Onder deze drempel moet de opdracht altijd openbaar worden gemaakt. Zo heeft de minister van WWI vastgelegd in de regeling over staatssteun.
De Ontwikkelcombinatie Nieuw Waterlandplein, een samenwerkingsverband van ontwikkelaar AM en Ymere, start nog dit jaar met de nieuwbouw op het Waterlandplein in Amsterdam Noord. Eerder dit jaar verklaarde de ontwikkelcombinatie dat realisatie van dit nieuwbouwproject door de economische crisis moest worden uitgesteld. Na positieve onderhandelingen met de gemeente Amsterdam is er volgens betrokken partijen voldoende financieringsruimte ontstaan. Nog dit najaar gaat de eerste paal de grond in.
Over negen jaar moet in de Houthaven een klimaatneutrale woonwijk liggen. Als de ‘bouwstop’ van de centrale stad en de onderhandelingen met ontwikkelaars tenminste geen roet in het eten gooien. Projectleider Co Stor is optimistisch over de potentie van de wijk. “Wat het GWL-terrein voor de jaren negentig betekende, wordt de Houthaven voor het nieuwe decennium.”
Het BTW-tarief voor verbouwing of vernieuwing van woningen gaat tijdelijk omlaag van 19 naar 6 procent. De regeling maakt deel uit van een pakket stimuleringsmaatregelen dat de bouwsector een extra impuls moet geven. Het verlaagd tarief geldt voor negen maanden en alleen voor arbeidskosten, niet voor materialen. De betreffende woning moet minimaal twee jaar oud zijn. De regeling gaat in op 1 oktober 2010.
Op 30 juni 2010 is de bouw van het winkelcentrum en de woningen in het westelijk deel van Oostpoort in Amsterdam gestart. Op dit deel van het Polderweggebied komen 344 woningen, een parkeergarage met 874 plaatsen, een winkelcentrum met horeca en het ‘Bertolt Brechthuis’ gerealiseerd. De oplevering van de winkels en de woningen in Oostpoort is voorzien eind 2013. De door de gemeente aangekondigde bouwstop heeft geen invloed op dit project.
Het lijkt soms anders, maar de Amsterdamse woningvoorraad is in vijfentwintig jaar spectaculair veranderd. Niet alleen steeg het aantal woningen met ruim 83.000 naar 390.000 (ruim 3300 per jaar; per 1 januari 2009), maar er zijn nu ook veel minder particuliere huurwoningen en veel meer koopwoningen. Bovendien is het corporatiebezit na een sterke groei in de jaren tachtig onder de 50 procent gezakt.
Omdat de nieuwbouw in Amsterdam krakend tot stilstand komt, vrezen bewoners van slooppanden voor een onaangename toekomst. Het ziet er naar uit dat ze nog lang zullen moeten blijven wonen in hun panden, waaraan de afgelopen jaren nauwelijks onderhoud is gepleegd. Corporaties vinden dure investeringen, zoals aanleg van cv-ketels, in deze verouderde woningen onverantwoord. ‘Schoon, heel en veilig’ is hun uitgangspunt, maar de vraag is of dat voldoende zal zijn om huurders met onderhoudsklachten tevreden te stellen.
Ymere is eind mei begonnen aan de bouw van 54 nieuwe sociale huurwoningen op de hoek van de Waterschapstraat en Hoogheemraadweg in stadsdeel Nieuw-West. Het gaat om woningen in een mix van eengezinswoningen voor grote gezinnen en appartementen.
De stichting Verantwoord Beheer IJsselmeer (VBIJ) heeft op 12 april bij de Raad van State bezwaar gemaakt tegen de aanleg van IJburg 2. Het IJmeer is volgens de stichting, die onder andere de Waddenvereniging, de IJsselmeervereniging en Landschap Noord-Holland vertegenwoordigt, een bijzonder natuurgebied. Volgens de stichting wordt het IJmeer aan drie kanten omringd door beschermd natuurgebied. Zij vindt het vreemd dat juist het IJmeer buiten het beschermd gebied valt.
Amsterdamse woningproductie zakt verder in
In het eerste kwartaal zijn in Amsterdam 216 woningen in aanbouw genomen. De jaarproductie zal zakken naar 1000-1500 woningen. Dat maakte directeur Jan Hagendoorn van het Ontwikkelingsbedrijf Amsterdam (OGA) op 1 april bekend tijdens een Platformbijeenkomst Woningbouwregie in de Zuiderkerk. Hagendoorn verwacht dat de productie na dit jaar langzaam zal aantrekken met zo'n 500 woningen op jaarbasis extra.
Architectuur Lokaal biedt dit jaar een 'stimuleringsprogramma' aan voor particulier opdrachtgeverschap bestaande uit een debat en een aantal excursies. Nederland moet weer leren dat burgers zelf hun huis bouwen.
Ymere is gestart met de bouw van het eerste deel van de Noordstrook van de Laan van Spartaan in het stadsdeel Bos en Lommer. Rondom drie binnenhoven worden in totaal 472 huur- en koopwoningen gebouwd. Zowel appartementen als eengezinswoningen. De eerste bouwfase omvat 154 sociale en vrije sector huurwoningen. De woningen nabij de Erasmusgracht zijn eind 2011 gereed.
Woningcorporatie Stadgenoot heeft de ontwerpen gepresenteerd voor de 82 gebouwen van het Olympiakwartier in Almere Poort. Veertig gebouwen zijn ontworpen door twintig teams van hoofdarchitect MVDRV.
Samen met de toekomstige bewoners heeft wethouder Adri Duivesteijn op 5 maart de eerste paal van 63 IkbouwbetaalbaarinAlmere-woningen (IbbA) geslagen. Volgens Adri Duivesteijn is de IbbA-regeling een 'daverend succes': "Mensen kiezen er massaal voor hun eigen huis te bouwen. De eerste IbbA-kavels kwamen in januari 2009 op de markt, werden in mum van tijd verkocht en nu - nauwelijks een jaar later - gaat de eerste paal de grond in.”
Volgens Property.nl overweegt de gemeente Amsterdam de bouw van sociale huurwoningen in nieuwbouwgebieden te halveren. Verlaging van het percentage sociale huur van 30 naar 15 procent zou 120 miljoen euro opleveren. Het is volgens Property een van de scenario's die het Ontwikkelingsbedrijf heeft laten doorrekenen om de financiële positie van het Ontwikkelingsbedrijf te verbeteren.
Zie Property.nl: Minder sociale huurwoningen in Amsterdamse nieuwbouwwijken (18.02.2010)
Vanaf vrijdag 19 februari is Amsterdam 335 tijdelijke studentenwoningen rijker. Dan wordt studentencomplex Zuiderzeeweg van Woonstichting De Key feestelijk opgeleverd en officieel geopend door wethouders Gerson en Van Poelgeest. De woningen zijn modulair gebouwd en voldoen aan alle eisen voor traditionele permanente bouw. Het complex vormt de eerste bebouwing van de herontwikkeling van het Zeeburgereiland en is hier tenminste een periode van vijf jaar gevestigd.
De omzetten in de bouwsector zijn voor het vierde kwartaal op rij gedaald, meldt Bouwkennis. Bijna een kwart van de bedrijven noteert per saldo een lagere omzet in het laatste kwartaal van 2009 dan een jaar eerder. Ook voor 2010 zijn de verwachtingen somber. Alle marktpartijen verwachten het eerste kwartaal een omzetdaling ten opzichte van het jaar ervoor. Installateurs zijn het minst negatief. Dit blijkt uit de Bouwbarometer van USP en BouwKennis.
Je zou het te midden van al het crisisnieuws bijna vergeten, maar er werd het afgelopen jaar fors gebouwd in Amsterdam. Dat ging vooral om projecten die onder een beter gesternte - in 2008, 2007 en soms nog eerder - zijn gestart. In totaal werden in 2009 ruim 5000 woningen opgeleverd. Far West bouwde de meeste woningen.
Far West wint de NUL20 Gouden Bouwsteen. De ontwikkelcorporatie heeft in 2009 de meeste woningen opgeleverd: 765 stuks. Uit dat cijfer blijkt dat de stedelijke vernieuwing in de Westelijke Tuinsteden op stoom ligt. De crisis gooit echter roet in het eten. Far West moet in 2010 zijn ontwikkelprogramma drastisch bijstellen.
De nieuwbouwproductie van woningen lijdt flink onder de crisis. Met tal van maatregelen proberen landelijke en plaatselijke overheden, corporaties en andere partijen nog zoveel mogelijk palen te laten slaan. Wat wordt er in Amsterdam ondernomen en welk effect kunnen we daarvan verwachten?
Het Zeeburgereiland is misschien wel de minst bekende nieuwbouwlocatie van Amsterdam. Het voormalige slibdepot tussen Oostelijk Havengebied en IJburg biedt ruimte voor de bouw van meer dan vijfduizend woningen. Te beginnen aan de noordkant: tegen de tweeduizend woningen rondom een groot sportcomplex. Ook is er op het terrein van de vroegere rioolwaterzuivering plek gevonden voor drie middelbare scholen.
Het Hembrugterrein wordt ooit de nieuwe parel van de Amsterdam Metropool. Zo verwacht wethouder Hans Luiten van de gemeente Zaanstad. “Nieuw Hembrug biedt een toplocatie voor werken, recreatie en toerisme.”
De komende decennia moeten er in Amsterdam nog zo’n 70.000 woningen bij komen. Als dat al lukt, wat betekent die verdichting voor de woonkwaliteit? Hoe blijft het leuk wonen in die verdichte stad, in Nieuw Amsterdam? NUL20 vroeg het een aantal deskundigen. Directeur Frank Bijdendijk van Stadgenoot; stedenbouwkundige Sjoerd Soeters en wetenschapper Hamilcar Knops.
Amsterdam wil de komende twintig jaar 70.000 nieuwe woningen bouwen. Omdat Waterland en de Amstelscheg groen moeten blijven, is verdichting van de bestaande stad de enige optie. Naast de bekende locaties lijken vooral de Zuidoostlob en nieuwe delen van de noordelijke IJ-oever mogelijkheden te bieden. Al maken milieuregels, buurgemeenten en bestaande bedrijvigheid het er niet gemakkelijker op.
Ymere wint Gouden Bouwsteen 2008