Ondanks de bouw van ruim 30.000 woningen in de afgelopen twee jaar in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) hebben mensen met een laag en middeninkomen weinig kans op een passende woning. Minder jonge mensen starten hun wooncarrière in de MRA en meer gezinnen vertrekken naar de rest van Nederland. Dit blijkt uit het onderzoek Wonen in de Metropoolregio Amsterdam (WiMRA). De diverse deelonderzoeken tonen daarnaast de enorme verschillen tussen insiders en outsiders. De coronacrisis zal veel veranderen maar niet het nijpende woningtekort. Het blijft noodzakelijk de bouwproductie op gang te houden en liefst op te voeren.
De eerste resultaten van het tweejaarlijkse regiobrede woononderzoek WiMRA zijn begin februari gepubliceerd. Nu zijn de factsheets verschenen over woonwensen, verhuizingen, leefbaarheid en duurzaamheid.
Daaruit blijkt dat het woningtekort is toegenomen, ondanks de versnelling van de woningproductie. De groei van de woningbehoefte is vooral toe te schrijven aan de grote instroom uit het buitenland, met name naar Amsterdam zelf. Deze instroom is veel groter dan voorzien in de prognoses.
De oplopende druk op de woningmarkt heeft tot sterke prijsstijgingen geleid, ook in de regio. Vooral gezinnen trokken daardoor vaker (+25%) naar een woning elders in Nederland. Een veel genoemde reden voor vertrek was de wens om rustiger te wonen. Maar de vertrekwens hangt samen met het beperkte aanbod van betaalbare passende woonruimte. Ook starters kijken voor hun eerste woning vaker buiten de regio.
De grootste tekorten liggen in de sociale huur en betaalbare koop (tot 410.000 euro). Ook het aanbod aan middeldure huur is onvoldoende. Dit zijn met name de segmenten waar starters zoeken. "We moeten ons inspannen om meer betaalbare woningen te bouwen", concludeert Lex Scholten, wethouder in Diemen en voorzitter van het bestuurlijk overleg Bouwen en wonen in de MRA. Maar er is volgens hem ook meer regulering van aanvangshuren nodig. Meer dan de minister nu heeft aangekondigd. Aan die maatregel (max 2,5% boven inflatie) hebben woningzoekenden volgens hem niet veel. "De vergrijzing houden we niet tegen, maar we moeten voorkomen dat jonge starters en gezinnen vertrekken of hier niet meer naartoe komen."
Directeur Egbert de Vries van de AFWC wijst er nog eens op dat de minister er nu echt werk moet maken van het verbeteren van de financiële positie van corporaties: "Dat is pure noodzaak om duizenden mensen te kunnen helpen die in deze regio werken en graag fatsoenlijk en betaalbaar willen wonen."
Het WiMRA-onderzoek is ook het verhaal van insiders en outsiders. Terwijl zelfstandig wonen voor een groeiende groep jongeren te duur wordt, is het er voor inwoners die wel een passende woning hebben verworven goed wonen. Bewoners geven gemiddeld maar liefst het rapportcijfer 8,0 voor hun woning en een 7,7 voor hun buurt. Hoge scores komen vooral uit gebieden waar het eigen woningbezit hoog is. Lagere scores komen vooral voor in delen van Amsterdam Nieuw-West, Zaandam-Zuidoost, Haarlem Oost, Haarlem Schalkwijk en Amsterdam Zuidoost.