Het nieuwe woonruimteverdelingssysteem in de regio Groot Amsterdam werkt: vanaf 2023 hebben starters daadwerkelijk een betere kans op een sociale huurwoning van een woningcorporatie gekregen. Ook daalt de gemiddelde wachttijd voor een sociale huurwoning licht: van 13,4 naar 12,1 jaar. Maar doordat er veel meer actieve woningzoekenden zijn neemt de slaagkans wel af, zo blijkt uit de woensdag gepubliceerde jaarrapportage Woonruimteverdeling 2023 van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC) en de gemeenten.
In 2023 onderging het regionale woonruimteverdelingssysteem een aantal wijzigingen. Niet langer de inschrijfduur, maar het aantal punten is bepalend voor de woningtoewijzing. Actief zoeken wordt beloond met de opbouw van zoekpunten. Daarnaast kunnen woningzoekenden in bepaalde gevallen zogeheten situatie- en startpunten aanvragen. Die extra punten zorgen ervoor dat de positie van een woningzoekende op de ranglijst verbetert.
Het nieuwe systeem doet zijn werk. Uit de rapportage over de eerste twaalf maanden van het nieuwe verdelingssysteem komt naar voren dat individuele woningzoekenden daadwerkelijk meer invloed hebben op hun kans een woning te vinden. Vooral starters - mensen die geen zelfstandige woning achterlaten - profiteren: in 2023 werd in de regio 49% van de woningen toegewezen aan een starter. Een jaar eerder lag dat percentage nog op 46 procent.
De aanpassing van het verdelingssysteem leidt tot significant meer actief zoekgedrag. Het aantal actief woningzoekenden, iemand die in het afgelopen jaar minimaal één keer op een woning via WoningNet of Woonmatch heeft gereageerd, is met 21 procent gestegen. Vorig jaar nam het aantal actief woningzoekenden in de regio toe van 119.000 naar 144.000. Verder blijkt het nieuwe systeem te zorgen voor minder weigeraars; het aantal keren dat een woning werd geweigerd daalde van acht naar drie keer.
Bemoedigende resultaten
Volgens wethouder Adam Elzakalai van gemeente Amstelveen - namens de regio woordvoerder over het nieuwe woonruimteverdelingssysteem - gaan er nu meer woningen naar woningzoekenden die een woning hard nodig hebben. “De wijziging van de woonruimteverdeling had als doel dat er meer woningen terecht komen bij de huishoudens die deze het hardste nodig hebben. Dus woningzoekenden met een dringende huisvestingsvraag en starters. Dat gaat nu beter door dit nieuwe systeem. Daar zijn gemeenten blij mee.” AFWC-directeur Anne-Jo Visser noemt de voorlopige resultaten eveneens bemoedigend. “Niet alleen komen meer woningen in handen van mensen die een woning hard nodig hebben, de aanpassing van het stelsel leidt ook tot een afname van de gemiddelde wachttijd.”
Via Woningnet en Woonmatch werden in 2023 bijna zevenduizend woningen aangeboden. Het nieuwe woningverdelingssysteem geldt voor de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam, Diemen, Edam-Volendam, Haarlemmermeer, Landsmeer, Oostzaan, Ouder-Amstel, Purmerend, Uithoorn, Waterland, Wormerland en Zaanstad. In 2026 zullen gemeenten en corporaties het nieuwe systeem evalueren.